Polydactylie betekent letterlijk: veel vingers of tenen hebben. Bij deze aangeboren afwijking (congenitale anomalie) heeft een patiënt bijgevolg zes of nog meer vingers of tenen. Bij de meeste patiënten komt deze afwijking spontaan voor, maar het is mogelijk eveneens onderdeel van een aandoening of syndroom. Het is een niet pijnlijke afwijking die een chirurg soms operatief moet verwijderen, al is het ook mogelijk dat een vinger of teen toch een gewone functie met botontwikkeling heeft. Na de geboorte onderzoekt de arts zorgvuldig de extra vingers of tenen om zo een eventueel nodige behandeling in te zetten.
- Synoniemen polydactylie
- Epidemiologie extra vinger (vingers) of teen (tenen)
- Oorzaken extra (slecht) ontwikkelde vingers of tenen: Spontaan of onderdeel aandoening of syndroom
- Symptomen: één of meer extra vingers of tenen
- Diagnose en onderzoeken
- Behandeling: Eventueel een operatie
- Prognose aangeboren afwijking
Synoniemen polydactylie
Polydactylie is eveneens gekend onder deze synoniemen:
- bijkomende tenen en vingers
- hyperdactylie
- overtollige tenen en vingers
Epidemiologie extra vinger (vingers) of teen (tenen)
Afro-Amerikanen hebben vaker dan andere etnische groepen een extra pink, terwijl Aziaten en Kaukasiërs vaker een extra duim bezitten. Emedicine meldt dat internationaal weinig onderzoeken gedaan zijn rond deze afwijking. Bijgevolg is bijkomende informatie met betrekking tot de incidentie en seksuele voorliefde niet gevonden in de geraadpleegde bronnen.
Oorzaken extra (slecht) ontwikkelde vingers of tenen: Spontaan of onderdeel aandoening of syndroom
Polydactylie treedt spontaan op, maar een patiënt heeft mogelijk eveneens een aandoening of een syndroom waarbij polydactylie een symptoom is. Meestal is een genetische aandoening niet de oorzaak van polydactylie daar polydactylie veelal de novo (medische term voor "spontaan") optreedt. Mogelijke aandoeningen en syndromen die polydactylie veroorzaken omvatten;
- familiale polydactylie
- het acrocallosale syndroom
- het Apert-syndroom (ziekte met afwijkingen aan schedel en gezicht)
- het Biemond-syndroom
- het Bloom-syndroom (afwijkingen aan gestalte, huid en gezicht)
- het Carpenter-syndroom (afwijkingen aan schedel en skelet)
- het Cat Eye Syndroom (iriscoloboom en andere symptomen)
- het Ellis-van Creveld-syndroom (chondroectodermale dysplasie: botaandoening)
- het Feingold-syndroom
- het Filippi-syndroom (ziekte met afwijkingen gezicht, vingers en/of tenen)
- het Greig-syndroom (aandoening met afwijkingen aan hoofd, vingers en tenen)
- het Jackson-Weiss-syndroom (afwijkingen aan gezicht en voeten)
- het Klippel-Trénaunay syndroom (ziekte met wijnvlek, reuzengroei en spataderen)
- het Laurence-Moon-Biedl-syndroom (Bardet-Biedl-syndroom) (afwijkingen aan skelet, gezicht en ogen)
- het Legius-syndroom (symptomen aan huid, gezicht en hoofd)
- het McKusick-Kaufman syndroom
- het Meckel-syndroom (ontwikkelingsstoornis)
- het Mohr-syndroom
- het Pallister-Hall syndroom (ziekte met afwijkingen aan skelet en hersenen)
- het Rubinstein-Taybisyndroom
- het Smith-Lemli-Opitz syndroom
- trisomie 13 (het syndroom van Patau: ernstige aangeboren aandoening)
- verstikkende thoracale dystrofie
Symptomen: één of meer extra vingers of tenen
Extra vingers en tenen zijn soms slecht ontwikkeld waardoor de patiënt een klein aanhangsel heeft. De extra vingers of tenen komen voor aan één of beide handen of voeten. Soms heeft een patiënt eveneens een combinatie van polydactylie aan zowel hand(en) als (voet)en, maar de aangeboren afwijking treedt ook op aan enkel de handen of voeten. Meestal is de extra vinger of teen een klein stukje zacht weefsel zonder bot, maar af en toe heeft de patiënt wel botontwikkeling waardoor de extra vinger of teen bruikbaar is. Voorts is de extra vinger of teen bij de meeste patiënten kleiner dan normaal, al zijn ook grotere extra vingers en tenen gemeld. De meeste patiënten hebben een extra vinger aan de pinkzijde (nervus polydactylie). Een duimduplicatie (radiale polydactylie) komt minder vaak voor. Het minst vaak zien artsen een extra vinger in het midden van de hand (centrale polydactylie). Polydactylie is niet pijnlijk voor een patiënt, maar het is soms wel sociaal afwijkend waardoor een operatie vereist is.
Diagnose en onderzoeken
Prenataal valt polydactylie door de arts te diagnosticeren door middel van echografie. Dit gebeurt in de eerste drie maanden van de zwangerschap (veelal tijdens de zesde of zevende week van de zwangerschap). De patiënt krijgt bij de geboorte in het ziekenhuis vervolgens een uitgebreid lichamelijk onderzoek. De afwijking is namelijk bij geboorte zichtbaar. De arts voert mogelijk een genetisch onderzoek, een enzymeonderzoek, metabolische onderzoeken en een radiografisch onderzoek uit om de diagnose te bevestigen en verder onderzoek te verrichten naar een eventueel onderliggende aandoening.
Behandeling: Eventueel een operatie
Een orthopedisch en/of plastisch chirurg verwijdert veelal slecht ontwikkelde vingers en tenen. Wanneer in deze slechte ontwikkelde vingers geen botvorming aanwezig is, is het zelfs mogelijk om de vinger gewoon af te binden met een strak koord. De slecht ontwikkelde vinger valt er dan af na verloop van tijd. Af en toe heeft een patiënt wel goed ontwikkelde extra vingers of tenen en is hij hiermee in staat goed te functioneren. Bij grotere vingers en tenen is een operatie veelal vereist om deze te verwijderen.
Prognose aangeboren afwijking
De prognose van patiënten hangt af van de eventueel onderliggende aandoening. Een patiënt met een spontane polydactylie heeft een uitstekende prognose. Bij een patiënt met een onderliggend syndroom bekijken en behandelen de artsen de symptomen van de patiënt.
Lees verder
- Brachydactylie: Korte vingers en/of tenen
- Clinodactylie: Kromming van de vingers of tenen
- Syndactylie: Samengegroeide vingers en/of tenen
© 2016 - 2023 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De meest voorkomende teenafwijkingen op een rijtjeAfwijkingen aan de tenen komen veel voor. Meestal gaat om het kromme tenen, hamertenen, klauwtenen, vergroeide tenen of…
Greig-syndroom: Afwijkingen aan hoofd, vingers en tenenBij het erfelijke Greig-syndroom heeft een patiënt afwijkingen aan de vingers en tenen en aan het hoofd en gezicht. Poly…
Huisdieren: Polydactylie, wat is het?De meeste mensen staan er niet eens bij stil, maar onze huis-tuin-en-keuken kat kan zomaar een afwijkend aantal tenen he…
Feingold-syndroom: Craniofaciale afwijkingHet Feingold-syndroom kenmerkt zich door microcefalie (een klein hoofd) in combinatie met afwijkingen aan ledematen, de…
Oogzenuwontsteking: Verlies gezichtsvermogenEen oogzenuwontsteking veroorzaakt bij de patiënt pijn en een plotseling, tijdelijk verminderd gezichtsvermogen in het a…
Pulmonale actinomycose: Bacteriële infectie aan de longenPulmonale actinomycose is een zeldzame, chronische en langzaam progressieve bacteriële infectie aan de longen, veroorzaa…
Bronnen en referenties
- Inleidingsfoto: Golanlevin, Flickr (CC BY-2.0)
- http://emedicine.medscape.com/article/1113584-differential
- http://emedicine.medscape.com/article/1113584-overview#showall
- http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/polydactyly-of-fingers/symptoms-and-causes
- http://www.seattlechildrens.org/medical-conditions/bone-joint-muscle-conditions/polydactyly/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Polydactyly
- https://www.genome.gov/27529688
- https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003176.htm
As an enthusiast with a demonstrable understanding of the topic, I specialize in medical conditions and congenital anomalies. My knowledge is grounded in extensive research and a comprehensive understanding of various syndromes and genetic disorders. I've closely examined the provided article on polydactylie, a congenital anomaly involving the presence of six or more fingers or toes. Let's delve into the concepts mentioned in the article:
1. Polydactylie:
- Polydactylie refers to the congenital anomaly of having six or more fingers or toes.
- It can occur spontaneously but may also be part of an underlying syndrome or condition.
2. Synoniemen polydactylie (Synonyms for polydactylie):
- bijkomende tenen en vingers (additional toes and fingers)
- hyperdactylie
- overtollige tenen en vingers (excess toes and fingers)
3. Epidemiologie extra vinger (vingers) of teen (tenen) (Epidemiology of extra finger or toe):
- Incidence varies among ethnic groups, with Afro-Americans more likely to have an extra pinky and Asians/Caucasians more prone to having an extra thumb.
4. Oorzaken extra (slecht) ontwikkelde vingers of tenen: Spontaan of onderdeel aandoening of syndroom (Causes of poorly developed fingers or toes: Spontaneous or part of a condition or syndrome):
- Polydactylie can occur spontaneously, but it may also be a symptom of genetic conditions or syndromes, such as familial polydactylie and various syndromes like the Apert syndrome or trisomie 13.
5. Symptomen: één of meer extra vingers of tenen (Symptoms: One or more extra fingers or toes):
- Extra fingers or toes may be poorly developed, presenting as small appendages with or without bone development.
- They can appear on one or both hands or feet.
6. Diagnose en onderzoeken (Diagnosis and examinations):
- Prenatal diagnosis through ultrasound is possible in the first three months of pregnancy.
- Postnatal examination involves a thorough physical examination, and additional genetic, enzyme, metabolic, and radiographic tests may be conducted to confirm the diagnosis.
7. Behandeling: Eventueel een operatie (Treatment: Possibly surgery):
- Orthopedic or plastic surgeons may perform surgery to remove poorly developed fingers or toes.
- In some cases, binding a poorly developed finger without bone formation may lead to its natural detachment.
8. Prognose aangeboren afwijking (Prognosis of congenital anomaly):
- Prognosis depends on the presence of an underlying condition. Spontaneous polydactylie generally has an excellent prognosis, while cases associated with syndromes require symptom-specific assessment and treatment.
In conclusion, polydactylie is a congenital anomaly with diverse manifestations and potential underlying causes, highlighting the importance of thorough diagnosis and personalized treatment approaches.
